byle co
  • ciągle o zaprzeczonych imiesłowach
    31.05.2012
    31.05.2012
    Wiem, że wg nowej zasady imiesłowy przymiotnikowe czynne i bierne z nie piszemy łącznie. Czy dopuszczalna jest jeszcze pisownia oddzielna? Np. w wyrazach nie wprowadzające, nie obliczone.
  • egoizm
    12.10.2009
    12.10.2009
    Szanowni Państwo!
    Trzytomowy słownik języka polskiego PWN z 1988 roku podaje, że egoizm to postawa człowieka myślącego wyłącznie o sobie, kierującego się jedynie własnym interesem ze szkodą dla innych. Element „szkody dla innych” nie występuje już w definicji proponowanej przez Poradnię PWN. Czy oznacza to, że zmianie uległo znaczenie tego słowa i na przykład można już być egoistą na bezludnej wyspie? Co z pojęciem zdrowy egoizm?
  • fajnopolak czy fajno-Polak

    29.10.2023
    29.10.2023

    Szanowna Poradnio,

    co państwo sądzą o słowie fajnopolak? Czy nie powinno być pisane fajno-Polak?

    Pozdrawiam

    Mira

  • Galicyzmy sous vide i amuse bouche
    14.03.2019
    14.03.2019
    Dzień dobry,
    chciałabym zapytać o pisownię zaczerpniętych z francuskich terminów dotyczących gotowania. Chodzi o sous vide i amuse-bouche. W słowniku ortograficznym PWN z 2016 roku ich nie ma, a oryginalna pisownia jest taka, jakiej użyłam. Najczęściej spotykam się jednak z zapisem obu tych określeń z dywizem. Czy jest on poprawny?
    Z poważaniem
    Magdalena Weiss
  • Google
    28.12.2008
    28.12.2008
    Tłumaczę książkę o firmie Google. W związku z tym chciałabym zapytać, czy słowo Google (jako nazwę wyszukiwarki i jako nazwę firmy) mam traktować jak słowo rodzaju męskiego i czy należy je odmieniać, a jeśli tak, to jak?
  • Ile jest trybów w polszczyźnie?
    18.04.2003
    18.04.2003
    Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
    Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
    Dziękuję za odpowiedź
    Arkadiusz Karski
    Bukowno / Budapeszt
  • interpunkcja w ciągach liczb
    19.02.2012
    19.02.2012
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczących słownego zapisu liczb będących współrzędnymi bądź innymi oznaczeniami danego miejsca: czy oddzielamy je przecinkami, czy może zapisujemy jeszcze inaczej, np. sektor jeden, osiem, A czy sektor jeden – osiem – A, a może sektor jeden osiem A; współrzędne jeden, osiem, dwadzieścia sześć czy inaczej (półpauza, łącznik? ze spacjami, bez spacji, bez znaków interpunkcyjnych?).
    Zapis będzie użyty w opowiadaniu. Dziękuję za odpowiedź.
  • jedenasta plaga
    14.11.2005
    14.11.2005
    Ostatnio spotkałam się z wyrażeniem jedenasta plaga, a plag egipskich było przecież 10. Co w takim razie oznaczać może to wyrażenie i czy jest poprawne?
    Dziękuję Maria
  • kartka na drzwiach
    20.02.2011
    20.02.2011
    Witam serdecznie.
    Mój problem dowodzi, jak nieznajomość zawiłości języka polskiego może utrudnić codzienne życie. Pytanie dotyczy zostawionej na drzwiach kartki z napisem „Nie ma mnie do środy”. Czy oznacza to tyle, co 'nie ma mnie do środy włącznie'? Czy może bardziej 'wracam w środę'? Innymi słowy, czy jeśli ktoś zostawi taką kartkę na drzwiach, należy uznać, że w środę jest, czy w środę go nie ma?
    Pozdrawiam,
    Martyna N.
  • każdy jeden
    13.12.2008
    13.12.2008
    Szanowni Państwo,
    chciałbym spytać, czy dość powszechny zwrot każdy jeden jest poprawny. Wydaje mi się, że nie – w takich np. zdaniach: „Zapewniam, że u nas każdy jeden będzie głosował za przyjęciem Euro” czy „Jak się postaram, to każdy jeden dąb zetnę”. Nie znalazłem na ten temat żadnych informacji w słownikach pod hasłami każdy i jeden.
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego